Η εξαγγελία για νέα λιγνιτική μονάδα αποδεικνύει ότι η τοπική ηγεσία έδωσε και πάλι «γη και ύδωρ» στη ΔΕΗ

Αυθαίρετο το συμπέρασμα δημάρχων, νομάρχη και συνδικαλιστών ότι συμφωνεί η τοπική κοινωνία

Το Δ.Σ της ΔΕΗ αποφάσισε τελικά ότι θα εγκαταστήσει στο Ν. Κοζάνης νέα λιγνιτική μονάδα ισχύος 450 MW και θα επεκτείνει τα ορυχεία της επιχείρησης, ξεριζώνοντας κι άλλα χωριά στο πέρασμα της.
Οι τοπικοί άρχοντες, ο Νομάρχης, πολλοί δήμαρχοι, τα Εργατικά Κέντρα και οι συνδικαλιστές της ΔΕΗ έσπευσαν να δηλώσουν στα ΜΜΕ την ικανοποίηση τους, μιλώντας για νίκη της τοπικής κοινωνίας. Επέλεξαν δηλαδή να στηρίξουν για άλλη μια φορά αυτό ακριβώς το ενεργειακό μοντέλο που μας έχει οδηγήσει στο σημερινό περιβαλλοντικό και ενεργειακό αδιέξοδο.
Με γνώμονα τον άκρατο τοπικισμό και τα παλιομοδίτικα συνθήματα θεοποίησης του λιγνίτη οι τοπικοί άρχοντες και φορείς συνεχίζουν να επικροτούν τον χαρακτηρισμό της Ελλάδας σαν της πιο βρώμικης χώρας της Ευρώπης στον τομέα παραγωγής ενέργειας.
Κοντολογίς με την επιλογή τους αυτή οι υπέρμαχοι των νέων λιγνιτικών μονάδων ζητούν :
Ø «Να μην μετατοπιστεί η ενεργειακή καρδιά της χώρας προς το Νότο» δηλαδή να συνεχιστεί η «ενεργειακή υπερσυγκέντρωση με βαριές μονάδες», γεγονός που συνεπάγεται τεράστιες απώλειες μεταφοράς (μέχρι 10%), υψηλό κόστος δικτύων, και μειωμένη ευστάθεια του συστήματος.
Ø «Να μην απαξιωθεί ο λιγνίτης», δηλαδή να κλείσουμε τα μάτια μας στο γεγονός ότι τα στερεά καύσιμα ανήκουν στους βασικούς υπαίτιους του φαινομένου του θερμοκηπίου, των κλιματικών αλλαγών των καυσώνων, των πλημμυρών, των πυρκαγιών, που τόσο μας κοστίζουν σε απώλειες δασών, οικοσυστημάτων, ανθρώπινων ζωών και περιουσιών. (Δεν μας ενδιαφέρει δηλαδή αν την επόμενη δεκαετία δημιουργηθούν 200.000.000 περιβαλλοντικοί πρόσφυγες, που θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, εγκατάλειψη η οποία θα φέρει και τη δική μας σφραγίδα ευθύνης και συνενοχής …)
Ø «Να μην μειωθεί η λιγνιτική παραγωγή», «να επεκταθούν τα ορυχεία σε Ποντοκώμη κλπ» τουτέστιν να φτιάξουμε κι άλλα πληττόμενα χωριά, γιατί πρέπει να φάμε όλα τα αποθέματα – μαζί και τα ενδιάμεσα υπόγεια νερά- εμείς και μόνο εμείς, η γενιά της αρπαγής, δηλαδή να εξαντλήσουμε σε 100 χρόνια ένα φυσικό πόρο που η μάνα γη χρειάστηκε 2.000.000 χρόνια να τον σχηματίσει !

Δεν θα αναλωθούμε στο να εκθέσουμε τα επιχειρήματα μας κατά της εγκατάστασης νέας λιγνιτικής μονάδας. Δεν ωφελεί. Αφιερώσαμε αρκετές από τις δυνάμεις μας και ξοδέψαμε τόνους χαρτί για να πείσουμε την τοπική ηγεσία, η οποία κρατά πεισματικά τα αυτιά της κλειστά.
Η Οικολογική Κίνηση Κοζάνης όλα αυτά τα χρόνια προσπάθησε να φωτίσει έναν άλλο ενεργειακό δρόμο. Δεν εναντιώθηκε γενικά και αόριστα στο λιγνίτη. Δέχθηκε ότι θα παραμείνει βασικό καύσιμο για αρκετά χρόνια ακόμη, αλλά με μια σαφή μείωση σύμφωνα με την παγκόσμια πρακτική (Βρετανία, Γερμανία, κλπ), αλλά και τις διεθνείς υποχρεώσεις μας. Δεν αρνηθήκαμε ότι μπορεί να γίνουν νέες λιγνιτικές μονάδες σε αντικατάσταση των παλιών, αλλά μόνον εφόσον τα εγκαθιστώμενα νέα λιγνιτικά MW θα ήταν λιγότερα από εκείνα που θα αποσύρονται (και όταν λέμε αποσύρονται να το εννοούμε). Πρότεινε δηλαδή η Οικολογική Κίνηση μια προγραμματισμένη σταδιακή μείωση της λιγνιτικής ισχύος, η οποία θα πρέπει φυσικά να συνοδευτεί με γενναία ανταλλάγματα, κίνητρα και επενδύσεις στις περιοχές που πλήττονται από τη συρρίκνωση της λιγνιτικής παραγωγής (Ν. Κοζάνης, Αρκαδίας, κλπ). Κατέθεσε φυσικά και τις προτάσεις της για τις ήπιες μορφές ενέργειας, την εξοικονόμηση, την πολιτική αποκέντρωση ισχύος. Προτάσεις, οι οποίες εκτός των άλλων θα παρέτειναν το χρόνο ζωής των λιγνιτικών αποθεμάτων και την εκμετάλλευση τους με πιο ήπιους ρυθμούς και καλύτερες αποδόσεις.
Έκανε όλον αυτό τον αγώνα της χωρίς να υπολογίσει κανένα πολιτικό κόστος. Δυστυχώς δεν εισακούστηκε. Κέρδισε και πάλι ο λαϊκισμός και ο πολιτικαντισμος, ενώ παράλληλα εδραιώθηκε ένα είδος «ενεργειακού ιμπεριαλισμού» απέναντι στη σύγχρονη λογική αποκέντρωσης της ενέργειας.
Στο βωμό του τοπικισμού υπερβήκαμε κάθε όριο αντιδραστικότητας και αντιδρούμε πλέον σε κάθε αλλαγή της ενεργειακής πολιτικής της χώρας, επειδή «έτσι τα βρήκαμε», επειδή έχουμε μάθει να κινούμαστε μόνο στον αστερισμό της ΔΕΗ, επειδή δεν μας αρέσουν τα παγκόσμια περιβαλλοντικά και ενεργειακά κριτήρια του 21ου αιώνα, και μένουμε προσκολλημένοι σε εκείνα του 1950.
Δεν ωφελεί λοιπόν να ξαναλέμε τα ίδια. Ο τοπικός διάλογος έχει τελειώσει και ήδη η Οικολογική Κίνηση σε συνεργασία με τους Ευρωπαίους Πράσινους προσπαθεί να μπλοκάρει -μέσω των Ευρωπαϊκών θεσμών- την απόφαση για τη νέα λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ.
Εκείνο μόνο που θα τονίσουμε είναι ότι δεν είναι καθόλου προφανής ο ισχυρισμός των τοπικών αρχόντων και συνδικαλιστών ότι πρόκειται για νίκη της τοπικής κοινωνίας, η οποία συμφωνεί με τους χειρισμούς τους. Ούτε βέβαια μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι ισχύει το αντίθετο, παρότι θα το θέλαμε. Εκτίμηση μας είναι πως στο συγκεκριμένο ζήτημα μια σημαντική μερίδα της κοινής γνώμης δεν συμφωνεί με την ηγεσία των τοπικών φορέων. Κάποιες ενδεικτικές σφυγμομετρήσεις που έγιναν τον τελευταίο χρόνο δείχνουν ότι ο κόσμος είναι μοιρασμένος. Ήδη άρχισαν κι άλλες δυνάμεις να εκφράζουν το σκεπτικισμό και τις διαφοροποιήσεις τους για το λιγνιτικό μοντέλο (Ο ΣΥΝ ζήτησε να σταματήσει ΑΜΕΣΑ τη λειτουργία του ο ρυπογόνος ΑΗΣ Πτολεμαΐδας), ενώ ακόμη δεν τοποθετήθηκε επί της απόφασης του ΔΣ της ΔΕΗ ο δήμαρχος Κοζάνης κ. Κουκουλόπουλος.
Φρόνιμο λοιπόν είναι όσοι προβαίνουν σε δημόσιες δηλώσεις να το κάνουν εξ ονόματος του εαυτού τους ή του οργάνου που αντιπροσωπεύουν κι όχι εν ονόματι «του λαού της περιοχής» ή της «τοπικής κοινωνίας». Ο λαός φυσικά τους εξέλεξε ως αντιπροσώπους του και φέρει την ανάλογη ευθύνη, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι επικροτεί αυτόματα κάθε επιλογή τους.


Κοζάνη, 19-11-2007
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΚΟΖΑΝΗΣ